Σπουδαστήριο Τεχνικής των Μεταφορών & Κυκλοφορίας
Το Σπουδαστήριο Τεχνικής των Μεταφορών & Κυκλοφορίας του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών (ιδρύθηκε το 1991, ΦΕΚ Τεύχος Β!, αρ.444 / 24-6-1991) λειτουργεί με βασικό σκοπό να προάγει τη διδασκαλία και την έρευνα στα γνωστικά αντικείμενα των Μεταφορών και της Κυκλοφορίας.
Οι κυριότερες δραστηριότητες του Σπουδαστηρίου περιλαμβάνουν:
1. Διδασκαλία και επίβλεψη φοιτητικών εργασιών στα μαθήματα:
ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΑ
- Τεχνική της Κυκλοφορίας
- Ανάλυση και Σχεδιασμός Μεταφορών Ι
- Ανάλυση και Σχεδιασμός Μεταφορών ΙΙ
- Ευφυείς Πόλεις, Υποδομές και Μεταφορές
- Ευφυή Συστήματα Μεταφορών
ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ
- Συνδεδεμένα Ευφυή Συστήματα Μεταφορών
- Αυτονομία και Τεχνητή Νοημοσύνη στις Μεταφορές
- Ειδικά Θέματα Ευφυών Συστημάτων Μεταφορών και Διαχείρισης Έργων
- Σχεδιασμός Συστημάτων Πολυμεσικών και Συνδυασμένων Μεταφορών
2. Ερευνητικές εργασίες στα πεδία που σχετίζονται με τον τομέα των Μεταφορών με βάση την ανάπτυξη μαθηματικών μοντέλων της δυναμικής των συστημάτων μεταφορών και κυκλοφορίας, δυναμικών αλγορίθμων πρόβλεψης – ανίχνευσης – ελέγχου, μοντέλων προσομοίωσης και αξιολόγησης, καθώς και χρήση ευφυών συστημάτων εξοπλισμού και λογισμικού. Οι εργασίες κατατάσσονται σε τομείς, αναλόγως με το ερευνητικό πεδίο. Τους τομείς αυτούς διέπουν τέσσερις ερευνητικοί πυλώνες, δηλαδή:
α. Ευφυή Συστήματα Μεταφορών – ΕΣΜ (Intelligent Transport Systems – ITS)
Τα συστήματα ΕΣΜ στοχεύουν στην δραστική βελτίωση της πληροφόρησης, μετακίνησης και ασφάλειας. Συγκεκριμένα:
i. Μοντέλα διαχείρισης συμβάντος (Incident Management) που καλύπτουν όλες τις φάσεις διαχείρισης συμβάντος, δηλαδή, Ανίχνευση, Επιβεβαίωση και Απόκριση Συμβάντος σε πραγματικό χρόνο με την υποστήριξη αλγορίθμων μηχανικής και υπολογιστικής όρασης (machine vision / computer vision) σε περιβάλλον συστημάτων ΕΣΜ.
ii. Μακροσκοπική εκτίμηση, πρόβλεψη και έλεγχος κυκλοφορίας και οδικού συμβάντος. Αναπτύσσονται δυναμικοί αλγόριθμοι σε περιβάλλον μη-γραμμικής δυναμικής της κυκλοφορίας με έμφαση στην εκτίμηση των προδρόμων συμβάντος καθώς και παρ’ ολίγον συμβάντος υπό καθεστώς κυκλοφοριακού πλήγματος (shock wave) και ανάπτυξης συστάδος (cluster/platoon).
iii. Μικροσκοπική πρόβλεψη, ανίχνευση και έλεγχος κυκλοφορίας και οδικού συμβάντος. Αναπτύσσονται μοντέλα εκτίμησης επικινδυνότητας με βάση την μικροσκοπική συμπεριφορά του οχήματος καθώς και μοντέλα εκτίμησης κινήσεων αντίδρασης οδηγού για την βελτιστοποίηση ταξιδιού και αποφυγή συμβάντος.
β. Συστήματα Συνδυασμένων Μεταφορών – ΣΣΜ (Intermodal Transport Systems – NTS)
i. Μακροσκοπική εκτίμηση επικινδυνότητας και ανίχνευση – πρόβλεψη συμβάντος για βέλτιστη ασφάλεια και προστασία σε διατροπικούς και διαμετακομιστικούς κόμβους, περιλαμβανομένων λιμένων και αερολιμένων.
ii. Μικροσκοπική εκτίμηση θέσης οχήματος με χρήση αλγορίθμων μηχανικής όρασης σε διατροπικούς και διαμετακομιστικούς κόμβους, περιλαμβανομένων λιμένων και αερολιμένων.
γ. Συστήματα Μεταφορών Αειφόρου Ανάπτυξης – ΣΜΑ (Sustainable Transport Systems – STS)
i. Εκτίμηση και πρόβλεψη πολυτροπικής συμπεριφοράς με την υποστήριξη συστημάτων τηλεματικής για την μετατροπή κλασσικών τρόπων μετακίνησης σε αειφόρους, που λειτουργούν σε διάδραση με διαδικτυακά κοινωνικά δίκτυα και εγγυώνται αντίδραση σε πραγματικό χρόνο (π.χ. δυναμική συνοδήγηση (dynamic carpooling) σε συνδυασμό με οδήγηση χωρίς-οδηγό).
ii. Δυναμικά μοντέλα επιπτώσεων με χρήση διανυσματικής αυτοπαλινδρόμησης (vector
autoregression), αναγνώρισης προτύπου (pattern recognition), νευρωνικών δικτύων (neural networks), γενετικών αλγορίθμων (genetic algorithms).
δ. Κυβερνητικά Συστήματα Υποδομής Μεταφορών – ΚΣΥ (Cybernetics Transport Infrastructure Systems – CTIS)
Γίνεται ανάπτυξη αλγορίθμων για την ολοκληρωμένη αυτο-οργάνωση συστημάτων υποδομής μεταφορών με χρήση της Κυβερνητικής αλλά και αυτόματων ηλεκτρονικών συστημάτων ζήτησης προσφοράς με στόχο την δραστική υποστήριξη της καινοτομίας στον τομέα των Μεταφορών.
Η ανάπτυξη των ανωτέρω ερευνητικών εργασιών υποστηρίζεται από μοντελοποίηση διατροπικών και διαμετακομιστικών κόμβων (π.χ. λιμένας Πατρών, αερολιμένας Αράξου), καθώς και μεγάλων και πολύ-μεγάλων οδικών δικτύων και βασίζεται στην ανάλυση πραγματικών δεδομένων από αστικά και μητροπολιτικά δίκτυα, π.χ. Μιννεάπολις ΗΠΑ, Βαρκελώνη, Οσλο, Αθήνα. Για την ανάλυση αυτή γίνεται συνεχής προσπάθεια ανάπτυξης αλγορίθμων επεξεργασίας μεγάλου αριθμού δεδομένων πραγματικού χρόνου με χρήση ειδικών μεθόδων επεξεργασίας (supercomputing).
3. Μελέτες Εφαρμογής.
Κυκλοφοριακές μελέτες πόλεων και εν γένει αστικών περιοχών. Μελέτες Ανάπλασης. Πεζοδρόμηση και Ποδηλατόδρομοι. Μελέτης Μικροκινητικότητας. Μελέτες συστημάτων σταθερής τροχιάς. Μελέτες Σήμανσης. Μελέτες στάθμευσης. Μελέτες φωτεινής Σηματοδότησης. Ευφυή Συστήματα Κυκλοφορίας και Μεταφορών. Οδική ασφάλεια. Ανάλυση ατυχημάτων, μελέτες συμπεριφοράς οδηγού, μελέτες «πριν» και «μετά». Ανάλυση λειτουργίας και μελέτες σκοπιμότητας συγκοινωνιακών δικτύων και τερματικών εγκαταστάσεων. Αστικές Συγκοινωνίες. Μη συμβατικά μέσα μεταφοράς. Συστήματα επικοινωνίας, πληροφόρησης των επιβατών και διαφήμισης. Πολεοδομικές-χωροταξικές μελέτες σε συνδυασμό με κυκλοφορία. Περιβαλλοντικές επιδράσεις της κυκλοφορίας και των μεταφορών. Μελέτες αξιολόγησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
4. Οργάνωση Σεμιναρίων, Ημερίδων και Συνεδρίων σε θέματα μεταφορών και κυκλοφορίας.
Το Σπουδαστήριο έχει οργανώσει μεγάλο αριθμό Διεθνών και Εθνικὠν Συνεδρίων, τα σημαντικώτερα εκ των οποίων είναι:
• Δεκέμβριος 2001: Διεθνές Συνέδριο Αερομεταφορών και Αεροδρομίων «Εξελίξεις στον 21 αιώνα», Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο, Πανεπιστήμιο Πατρών. (http://www.spoudmet.civil.upatras.gr/2001/)
• Μάιος 2003: Διεθνές Συνέδριο: “Modern Tram and L.R.T. Systems”, Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο, Πανεπιστήμιο Πατρών. (http://www.spoudmet.civil.upatras.gr/2003/)
• Μάιος 2004: 1o Διεθνές Συνέδριο “Traffic Signals-Recent Developments. Transport Telematics”, Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο, Πανεπιστήμιο Πατρών. (http://www.spoudmet.civil.upatras.gr/2004/)
• Οκτώβριος 2005: 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οδικής Ασφάλειας, Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο, Πανεπιστήμιο Πατρών. (http://www.spoudmet.civil.upatras.gr/2005/)
• Ιούνιος 2007: Διεθνές Συνέδριο «ROADS OF THE FUTURE», Συνεδριακό Κέντρο, Υπουργείο Μεταφορών & Επικοινωνιών, Αθήνα. (http://www.spoudmet.civil.upatras.gr/2007/)
• Mάιος 2008: Διεθνές Συνέδριο «TRANSPORT SECURITY», Συνεδριακό Κέντρο, Υπουργείο Μεταφορών & Επικοινωνιών, Αθήνα. (http://www.spoudmet.civil.upatras.gr/2008/)
• Οκτώβριος 2011: Διεθνές Συνέδριο «ΙTS 2011: Innovation and Society», Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο, Πανεπιστήμιο Πατρών. (http://www.spoudmet.civil.upatras.gr/2011/index.html)
• Απρίλιος 2012: Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κύπρου, Διεθνές Συνέδριο «ΙTS 2012», Συνεδριακό Κέντρο, Πανεπιστήμιο Κύπρου, Λευκωσία.
• Απρίλιος 2013: Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κύπρου, Διεθνές Συνέδριο «ΙTS 2013», Συνεδριακό Κέντρο, Πανεπιστήμιο Κύπρου, Λευκωσία.
• Νοέμβριος 2014: Διεθνές Συνέδριο «ITS and Small Cities 2014», Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο, Πανεπιστήμιο Πατρών. (www.spoudmet.civil.upatras.gr)
• Μάρτιος 2015: MED/EU Synergies Conference: “Energy Performance Indicators and Methods for a Sustainable Framework of Buildings Refurbishment”, Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς, Πειραιάς.
Συνδιοργάνωση: MED projects «GRASP» (Επικεφαλής εταίρος - Πανεπιστήμιο Πατρών) και «REPUBLIC-MED».
• Μάιος 2015: “Green Procurement And Smart Cities Support in the Energy Sector”, Patra Palace Hotel, Πάτρα
• Ιούνιος 2015: MED - European Union Sustainable Energy Week 2015 (EUSEW2015) Conference: "Innovation for Renewable Energy Efficiency Solutions in Mediterranean Regions and Cities - An overview of achieved results", Delegation of the Catalonia Government to the European Union Espai Catalunya Europa, Βρυξέλλες, Βέλγιο.
Συνδιοργάνωση: MED projects: «GRASP» (Επικεφαλής εταίρος - Πανεπιστήμιο Πατρών) και «EMILIE».
• Δεκέμβριος 2017: Διεθνές Συνέδριο «Smart Cities and Mobility as a Service», Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο, Πανεπιστήμιο Πατρών. (http://conference2017.upatras.gr/)
- ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΡΙΟΥ
Ο εξοπλισμός του Σπουδαστηρίου περιλαμβάνει:
- Συσκευές μέτρησης του κυκλοφοριακού φόρτου τύπου ΑDR 1000
- Συσκευές μέτρησης του κυκλοφοριακού φόρτου τύπου MARKSMAN 400
- Μηχάνημα μέτρησης στρεφουσών κινήσεων τύπου TETRA-PRO
- Συστήματα Μηχανικής Όρασης
- Σύστημα Αυτόματης Ανάγνωσης Πινακίδων Κυκλοφορίας
- Συσκευή Radar για μέτρηση κυκλοφοριακών δεδομένων
- Συσκευές GPS
Yπάρχουν επίσης ηλεκτρονικοί υπολογιστές με κατάλληλο λογισμικό εφαρμογής για θέματα Κυκλοφορίας και Μεταφορών (ρύθμιση και συντονισμός φωτεινών σηματοδοτών, υπολογισμός κυκλοφοριακής ικανότητας, κυκλοφοριακός καταμερισμός, διαδικασία σχεδιασμού των μεταφορών).
Στο λογισμικό αυτό αναφέρονται μεταξύ άλλων
- το λογισμικό ευφυών συστημάτων μεταφορών (ΕΣΜ) AUTOSCOPE,
- τα λογισμικά μακροσκοπικής και μικροσκοπικής ανάλυσης SATURN και AIMSUN.
Υπάρχει ακόμη πλούσια βιβλιοθήκη με μεγάλο αριθμό Διπλωματικών Εργασιών που έχουν εκπονηθεί στα αντικείμενα του Σπουδαστηρίου.
- ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
Στο Σπουδαστήριο έχει ανατεθεί ένας σημαντικό αριθμός ερευνητικών προγραμμάτων. Αναφέρονται ενδεικτικά:
• «Έρευνα Σχεδίου Προδιαγραφών Σήμανσης Έργων σε Αστικές Περιοχές» (1998-1999), ΥΠΕΧΩΔΕ.
• «Γενικό Σχέδιο Ανάπτυξης MASTERPLAN Αεροδρομίου Κέρκυρας Ι. Καποδίστριας» (1998-2000), Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (Υ.Π.Α.).
• «Μελέτη Σκοπιμότητας Κατασκευής Τραμ για την Πόλη της Πάτρας (1998-2002), ΥΠΕΧΩΔΕ και Δήμος Πατρέων.
• «Διερεύνηση της Διαχείρισης της Στάθμευσης στην Πόλη του Αργοστολίου» (2003-2004), Δήμος Αργοστολίου.
• «Αποτίμηση τρέχουσας κυκλοφοριακής κατάστασης / Διεξαγωγή κυκλοφοριακών μετρήσεων στην Πάτρα/ Δημόσια Μέσα Μεταφοράς στην πόλη της Πάτρας/ Τελικές προτάσεις κυκλοφοριακών επεμβάσεων στην πόλη της Πάτρας» (Κυκλοφοριακή Μελέτη Πόλης Πάτρας), Π.Δ.Ε. (2005-2006).
Η εφαρμογή των προτάσεων/ ρυθμίσεων του προγράμματος αυτού άλλαξε δραστικά την εικόνα της πόλης στην παραλιακή ζώνη (Όθωνος Αμαλίας, Αγίου Ανδρέου, κλπ).
• «Βελτίωση κυκλοφοριακών συνθηκών Δήμου Αμαρουσίου» (2008), Δήμος Αμαρουσίου.
• «Κυκλοφοριακή διερεύνηση πόλης Λευκάδας» (2010), Δήμος Λευκάδας.
• «Κυκλοφοριακός σχεδιασμός-Δήμος Ζακυνθίων» (2011), Πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ.
• Υπεργολαβία Έργου «Dynamic Carpooling» (2011 - 2012), Eurostars Programme.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα www.dynamo-project.eu
• «Βελτίωση κυκλοφοριακών συνθηκών Δήμου Σπάρτης» (2012), Δήμος Σπάρτης.
• GRASP: “GReen procurement And Smart city suPport in the energy sector” (2012 - 2015), Interreg-MED Programme.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα: : http://www.grasp-egpp.eu
• GUIDEPORT: “Integrated Accessibility and Routing Guidance Platform for Safe Multimodal Transport In Sustainable Smart Ports and Regions”. (2013 - 2015), European Territorial Cooperation Programme Greece - Italy 2007 – 2013.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα https://e-guideport.eu/
• GIFT 2.0: “Greece – Italy Facilities for Transport 2.0” (2013 - 2015), European Territorial Cooperation Programme Greece - Italy 2007 – 2013.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα http://www.giftsmartways.com/index.php/en/
• Υπεργολαβία Έργου «ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ - Ενοποιημένη πλατφόρμα συστημάτων ασφάλειας, πληροφόρησης και προσβασιμότητας για έξυπνες και συνδυασμένες θαλάσσιες μεταφορές» (2014 - 2015), Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδα - Κύπρος 2007 – 2013.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα https://sites.google.com/site/itsprodromos/
• PHAROS: “Integrated Eco-routing and Fleet Management System” (2014 - 2016), EU-Egypt Innovation Fund (EEIF) through the Research, Development and Innovation Program (RDI) of the Ministry of Scientific Research of Egypt.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα http://pharos.cedare.org/
• CROCODILE 2 (2015 - 2019), Connecting Europe Facility (CEF) TRANSPORT.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα https://ec.europa.eu/inea/en/connecting-europe-facility/cef-transport/projects-by-country/multi-country/2014-eu-tm-0563-w
• ORNISIM: “Simulation du mouvement des ORNI” (2018 -), the MAIF Foundation.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα: https://ornisim-ifsttar.fr/
• BLUEMED: “Plan/test/coordinate Underwater Museums, Diving Parks and Knowledge Awareness Centres in order to support sustainable and responsible tourism development and promote Blue growth in coastal areas and islands of the Mediterranean” (2016 - ), Interreg-MED Programme.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα: https://bluemed.interreg-med.eu
• GRASPINNO: “Transnational model, strategies and decision support for innovative clusters and business networks towards green growth, focusing on green e- procurement in EE/RES for energy refurbishment of public buildings” (2016 - ), Interreg-MED Programme.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα http://www.graspinno.eu/
• FRESH WAYS: “Cross-border mechanisms for Green Intermodal and Multimodal Transport of fresh products” (2018 - 2020), Interreg V-A Greece-Italy Programme.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα https://greece-italy.eu/rlb-funded-projects/fresh-ways/
• Green Inter-e-Mobility: “Integration of Green Transport in Cities” (2019-2021), Interreg IPA Cross-Border Cooperation Programme Greece-The Former Yugoslav Republic Of Macedonia 2014-2020
• DECOST: “Decentralised Composting in Small Towns” (2019 -2021), ENI CBC Med Programme 2014-2020
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα: http://www.enicbcmed.eu/projects/decost
• GreenBuilding: “Minimising Energy Consumption for Green Buildings respecting present uses and public needs” (2019 - 2021), ENI CBC Mediterranean Sea Basin Programme (ENI CBC Med Programme) 2014-2020.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα: http://www.enicbcmed.eu/projects/greenbuilding
- ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΝΕΡΓΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
BLUEMED - Σχεδιασμός / Έλεγχος / Συντονισμός Υποβρύχιων Μουσείων, Καταδυτικών Πάρκων και Κέντρων Ευαισθητοποίησης & Γνώσης για τη στήριξη της βιώσιμης και υπεύθυνης τουριστικής ανάπτυξης και την προώθηση της Μπλε Ανάπτυξης στις παράκτιες περιοχές και τα νησιά της Μεσογείου
Το BLUEMED στοχεύει στην ενίσχυση των βιώσιμων πολιτικών ανάπτυξης για την αποτελεσματική αξιοποίηση των φυσικών πόρων και της πολιτιστικής κληρονομιάς στις παράκτιες και παρακείμενες θαλάσσιες περιοχές της Μεσογείου, προωθώντας έτσι τον βιώσιμο και υπεύθυνο παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό. Κάτι τέτοιο θα επιτευχθεί μέσα από τον σχεδιασμό, τον έλεγχο και τον συντονισμό Υποβρύχιων Μουσείων, Καταδυτικών Πάρκων και Κέντρων Ευαισθητοποίησης & Γνώσης. Σύμφωνα με την οδηγία UNESCO 2001, η προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Μεσογείου και η ευαισθητοποίηση του κοινού στο θέμα αυτό αποτελούν επιβεβλημένη προτεραιότητα και σε αυτό στοχεύουν και οι ενέργειες του BLUEMED. To BLUEMED εντάσσεται στο Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας Interreg MED 2014-2020 και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) (κατά 85%) και Εθνικούς Πόρους (κατά 15%).
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα: https://bluemed.interreg-med.eu
GRASPINNO: “Transnational model, strategies and decision support for innovative clusters and business networks towards green growth, focusing on green e- procurement in EE/RES for energy refurbishment of public buildings” (2016 - 2019), Interreg-MED Programme.
ΤΟ ΕΡΓΟ
Το έργο GRASPINNO συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του προγράμματος Interreg MED 2014 – 2020, στο πλαίσιο της πρώτης πρόσκλησης για modular έργα, στον Άξονα Προτεραιότητας 1.1. Το έργο, που ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2016, στοχεύει στην αύξηση των διακρατικών δραστηριοτήτων των συστάδων καινοτομίας και των δικτύων βασικών τομέων της περιοχής της Μεσογείου στα πλαίσια της Κοινότητας της Πράσινης Ανάπτυξης.
Η κοινοπραξία του GRASPINNO αποτελείται από 12 εταίρους από 7 Μεσογειακές Χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Σλοβενία, Κύπρος, Ισπανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη και Γαλλία). Το έργο στοχεύει στην παροχή καινοτόμων προτάσεων για «πράσινες» συμβάσεις που αφορούν στην εξοικονόμηση ενέργειας/αποτελεσματική ενεργειακή ανακαίνιση δημοσίων κτηρίων και επικεντρώνεται σε έξυπνες πόλεις και κοινότητες. Κύριοι στόχοι του έργου είναι η βελτίωση των ικανοτήτων διαχείρισης της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων από τις Δημόσιες Αρχές, κινούμενη στην κατεύθυνση της σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας από τα κτήρια και η ενθάρρυνση των ΜμΕ να εισέλθουν στην αγορά της πράσινης ενέργειας.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:
Το έργο θα:
• Οδηγήσει στη δημιουργία μιας πλατφόρμας για την ενίσχυση της Δημόσιας Διοίκησης στη διαχείριση των Πράσινων Δημοσίων Συμβάσεων (ΠΔΔ), ενοποιώντας και τυποποιώντας ήδη υπάρχοντα εργαλεία.
• Δοκιμάσει αυτήν την πλατφόρμα μέσω 10 πιλοτικών δράσεων, που θα αναπτυχθούν σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές. Οι πιλοτικές δράσεις θα βοηθήσουν τους Δημόσιους Φορείς να καθορίσουν τις καλύτερες ενεργειακές λύσεις για την ανακαίνιση δημοσίων κτηρίων, να σχεδιάσουν «πράσινες» προσκλήσεις ενδιαφέροντος για προσφορές μέσω της πλατφόρμας και να δημοσιεύσουν και να αναθέσουν διαγωνισμούς σύμφωνα με τη νομοθεσία κάθε χώρας.
• Μεταφέρει τα αποτελέσματα του έργου σε όλες τις χώρες που συμμετέχουν στο GRASPINNO και στην περιοχή της Μεσογείου μέσω εξειδικευμένης εκπαίδευσης.
• Δημιουργήσει έναν «οδικό χάρτη» (roadmap) για μεγάλης κλίμακας προωθητικές ενέργειες για την αξιοποίηση της πλατφόρμας του έργου.
• Οργανώσει ένα «Ζωντανό Εργαστήριο» (Living Lab) για τη μεταφορά πληροφορίας σχετικά με τα αποτελέσματα του έργου στα ενδιαφερόμενα μέρη σε τοπικό επίπεδο, ειδικότερα σε Δήμους, για τον προσδιορισμό Βιώσιμων Σχεδίων Δράσης στον τομέα της Ενέργειας (SEAPs).
ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ
Οι ευκαιρίες που προφέρονται από το έργο είναι οι εξής:
• Δημιουργία ενός οικοσυστήματος από ΜμΕ, εξειδικευμένο στην παροχή στοιχείων και συστημάτων για την κτηριακή ανακαίνιση, ικανό να συμμετέχει σε προσκλήσεις ενδιαφέροντος για προσφορές που θα δημοσιευθούν από εθνικούς και διεθνείς Δημόσιους Φορείς.
• Βελτίωση της ικανότητας των Δημοσίων Αρχών να εκδώσουν πολιτικές Πράσινων Συμβάσεων προκειμένου να ενισχυθεί η τεχνογνωσία και πείρα τους στην ενεργειακή ανακαίνιση δημοσίων κτηρίων, σύμφωνα με την τοπική, περιφερειακή και εθνική νομοθεσία.
• Αποτίμηση των διεθνών καλών πρακτικών, που προέρχονται από τους εταίρους του έργου GRASPINNO, στο πλαίσιο της ενεργειακής ανακαίνισης δημοσίων κτηρίων στην περιοχή της Μεσογείου.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στις ιστοσελίδες http://www.graspinno.eu/ και https://graspinno.interreg-med.eu/
FRESH WAYS: “Cross-border mechanisms for Green Intermodal and Multimodal Transport of fresh products” (2018 -2020), Interreg V-A Greece-Italy Programme.
Το έργο FRESH WAYS προωθεί βιώσιμες λύσεις μεταφοράς για φρέσκα προϊόντα υψηλής ποιότητας, μειώνοντας την εξάρτηση από τρόπους μεταφοράς που έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, όπως είναι οι θαλάσσιες και οδικές μεταφορές, και ενισχύοντας την οικονομική ανάπτυξη στις περιοχές που συμμετέχουν.
Το έργο στοχεύει στην αποστολή νωπών προϊόντων με την βέλτιστη χρήση των αεροπορικών επιβατικών δρομολογίων για την μεταφορά των προϊόντων στον χώρο αποσκευών και την ταυτόχρονη μεταφορά επιβατών μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδος. Με την εντατικοποίηση των ανταλλαγών μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδος, το έργο FRESH WAYS υποστηρίζει την αύξηση του μη εποχιακού τουρισμού και την σταθεροποίηση της σύνδεσης μεταξύ Ευρωπαϊκών προελεύσεων και προορισμών που βρίσκονται στην νότια περιοχή της Μεσογείου.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
• Μείωση των ετήσιων οδικών εμπορευματικών μεταφορών που φορτώνονται στην επιλέξιμη περιοχή κατά 333 τόνους, αποφεύγοντας εντατικούς τρόπους μετακίνησης με θαλάσσιες και οδικές μεταφορές
• Ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος που βελτιστοποιεί την διαχείριση των εμπορευματικών μεταφορών από και προς τα αεροδρόμια, και μειώνει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των οδικών και θαλάσσιων μεταφορών στην επιλέξιμη περιοχή
• Αύξηση του αριθμού των ταξιδιωτών μεταξύ των δύο χωρών σε όλη την διάρκεια του έτους
• Μεταφορά των κυριότερων πορισμάτων του έργου (ολοκληρωμένο μοντέλο, πιλοτικές δράσεις, διασυνοριακή πλατφόρμα για διαχείριση εμπορευματικών μεταφορών, διασυνοριακό μοντέλο εφοδιαστικής αλυσίδας) και πιθανών βέλτιστων πρακτικών σε άλλες περιοχές με παρόμοιες ανάγκες
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα https://greece-italy.eu/rlb-funded-projects/fresh-ways/
Green Inter-e-Mobility: “Integration of Green Transport in Cities” (2019-2021), Interreg IPA Cross-Border Cooperation Programme Greece-The Former Yugoslav Republic Of Macedonia 2014-2020
Ανάπτυξη και εφαρμογή δικτύου ηλεκτρικών μίνι λεωφορείων στα δυτικά Βαλκάνια / ελληνικές συνοριακές περιοχές. Εκτελείται μελέτη για κάθε Δήμο για διαφορετικές απαιτήσεις και χαρακτηριστικά οδικών μεταφορών. Προστιθέμενη αξία για την περιφέρεια Δ. Μακεδονίας (Δ. Φλώρινας, Πρεσπών) και Περιφέρεια της Πελαγονίας (Δ. Bitola, Resen). Κύριος στόχος είναι να σχεδιαστεί και να εφαρμοστεί ένα ασφαλές, ενεργειακά αποδοτικό περιφερειακό ευφυές σύστημα μεταφορών το οποίο θα υποστηρίζει διασυνοριακές ασφαλείς μεταφορές για τους σπουδαστές, τους τουρίστες και τους κατοίκους, καθώς, εξ αιτίας του βαρέος χειμώνα, ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι, οι μειονεκτούντες, και οι μετακινούμενοι σε μεγάλες αποστάσεις αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες για την καθημερινή μεταφορά και ασφάλεια.
Το έργο υποστηρίζει τους Δήμους με χρήση κατά παραγγελία ηλεκτρικών οχημάτων κοινής ωφέλειας(e-vehicles). Τα φωτοβολταϊκά πάνελς υψηλής απόδοσης θα αξιοποιηθούν για τις μεταφορές και τις συνέργειες με το ηλεκτρικό δίκτυο (π.χ. έξυπνη χρέωση). Το νέο σύστημα θα προωθήσει την προστασία του περιβάλλοντος και την οδική ασφάλεια.
DECOST: “Decentralised Composting in Small Towns” (2019-), ENI CBC Med Programme 2014-2020
Η διαχείριση αποβλήτων (waste management) αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην προσπάθεια διατήρησης των μεσογειακών πόλεων και διασφάλισης ενός υγιούς περιβάλλοντος διαβίωσης για τις κοινότητες. Η διαχείριση αποβλήτων σε επίπεδο Δήμων, που αντιπροσωπεύει μία μεγάλη πρόκληση για την περιοχή, επηρεάζεται άμεσα από την αύξηση του πληθυσμού και την συγκέντρωση, την αστικοποίηση και τον τουρισμό. Τα όρια ανάπτυξης που αντιμετωπίζουν οι πόλεις MED απαιτούν έξυπνη, αειφόρο και χωρίς αποκλεισμούς αστική ανάπτυξη. Επί πλέον, η ανάγκη για εύρεση νέων απαντήσεων για τον τρόπο με τον οποίο οι πόλεις μπορούν να αντιμετωπίσουν τις πρόσφατες κοινωνικές, οικονομικές και οικολογικές προκλήσεις έχει στρέψει το ενδιαφέρον προς την γεωργία.
Το έργο DECOST στοχεύει στην ανάπτυξη ενός νέου πλαισίου για την δημιουργία συστήματος κλειστού βρόγχου (closed loop) για την αξιοποίηση οργανικών αποβλήτων, το οποίο θα ενσωματώνει αποκεντρωμένα συστήματα οικιακής και κοινοτικής κομποστοποίησης στην αστική γεωργία. Τα καινοτόμα αποτελέσματα για την αξιοποίηση των αποβλήτων πρέπει να οδηγήσουν σε μια ευρύτερη προσέγγιση για την βιωσιμότητα των νέων εφαρμογών. O σχεδιασμός των αστικών αποβλήτων πρέπει να είναι βιώσιμος από περιβαλλοντική / οικονομική άποψη, αλλά και ανεκτός και ισότιμος από κοινωνική / περιβαλλοντική και κοινωνική / οικονομική άποψη. Αυτοί οι στόχοι μπορούν να επιτευχθούν μόνον με την χρήση μίας προσέγγισης με επίκεντρο τον πολίτη, με την ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών και την ενίσχυση της δημιουργίας θεσμικών ικανοτήτων.
Το DECOST βασίζεται στην συμμετοχή ευρέος φάσματος φορέων (Οργανισμών Αποβλήτων, Δήμων και Ερευνητικών Κέντρων) 6 διαφορετικών χωρών, εκ των οποίων 3 μεσογειακές χώρες της ΕΕ (Ισπανία, Ιταλία και Ελλάς) και 3 χώρες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου (Παλαιστίνη, Ιορδανία και Ισραήλ) με αποτέλεσμα μία διεθνή εταιρική σχέση που με ευρύ υπόβαθρο και εμπειρογνωμοσύνη, που ασχολούνται άμεσα με τις διαδικασίες τοπικής διακυβέρνησης. Τα ολοκληρωμένα σχέδια διαχείρισης των αστικών στερεών αποβλήτων και οι πιλοτικές πρωτοβουλίες θα υλοποιηθούν σε 4 διαφορετικούς δήμους (Ισπανία, Ιταλία, Ιορδανία και Παλαιστίνη) με στόχο να (i) μειώσουν τα απόβλητα τροφίμων και να αξιοποιήσουν 1.500-2.000 t οργανικών αποβλήτων / έτος, (ii) να χρησιμοποιήσει το παραγόμενο κομπόστ σε αστικά γεωργικά έργα, (iii) να δημιουργήσει πράσινες θέσεις εργασίας μέσω του DECOST (iv) να εκπαιδεύσουν το προσωπικό των δημόσιων διοικήσεων, (v) να χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία πληροφορικής και τις εφαρμογές κινητής τηλεφωνίας για την επιστήμη και δέσμευση των πολιτών και (vi) να αντιμετωπίσουν την βιωσιμότητα του δήμου σε μακροπρόθεσμο στρατηγικό επίπεδο.
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα: http://www.enicbcmed.eu/projects/decost
GreenBuilding: “Minimising Energy Consumption for Green Buildings respecting present uses and public needs” (2019 - 2021), ENI CBC Mediterranean Sea Basin Programme (ENI CBC Med Programme) 2014-2020.
Το έργο GreenBuilding συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας (ΕΜΓ), μέσω της διασυνοριακής συνεργασίας του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας (ΕΜΓ) για τη Μεσόγειο Θάλασσα (ENI CBC Med) 2014-2020 στο πλαίσιο της πρόσκλησης για κανονικά έργα, θεματικός στόχος Β.4 - Προστασία του περιβάλλοντος, προσαρμογή και μετριασμός της κλιματικής αλλαγής (αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων στο περιβάλλον), προτεραιότητα B.4.3 - Υποστήριξη αποδοτικών και καινοτόμων ενεργειακών αποκαταστάσεων σχετικών με τους τύπους κτηρίων και τις κλιματικές ζώνες, με επίκεντρο τα δημόσια κτήρια.
Το έργο, που άρχισε τον Αύγουστο του 2019, αποσκοπεί στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και των δυσμενών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, με χρήση ΑΠΕ και μέτρων ενεργειακής απόδοσης στα δημόσια κτήρια, δεδομένου ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν φυσικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την περιοχή της Μεσογείου. Η κοινοπραξία GreenBuilding απαρτίζεται από 7 εταίρους από συνολικά 2 Μεσογειακές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EU - Mediterranean Countries - EUMC) (Ελλάδα, Ισπανία) και 3 Μεσογειακές χώρες (Mediterranean Partner Countries - MPC) (Λίβανος, Τυνησία, Ιορδανία).
Το έργο θα:
• Σχεδιάσει/υποστηρίξει 3 αποδοτικές ενεργειακές ανακαινίσεις δημόσιων κτηρίων στην Ελλάδα, την Τυνησία και την Ιορδανία, με σεβασμό στις χρήσεις των κτηρίων/δημόσιες ανάγκες και θα παρακολουθεί την αποτελεσματικότητα των αναβαθμίσεων μέσω συσκευών μέτρησης ενέργειας.
• Προωθεί την οικολογική χρήση των δημόσιων κτηρίων, τηρώντας την παραδοσιακή τους χρήση και τον κοινωνικό τους ρόλο, αλλάζοντας τον τρόπο σκέψης των χρηστών του κτηρίου και της κοινωνίας σε πιο φιλικό προς το περιβάλλον.
• Προσδιορίσει οικονομικά αποδοτικές προσεγγίσεις ενεργειακής αναβάθμισης και θα ενισχύσει τις διαδικασίες μάθησης, διασφαλίζοντας έτσι τη βιώσιμη μετάβαση στην οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
• Παρέχει πρωτοποριακά σχέδια/μέτρα αναβάθμισης των κτηρίων για την αύξηση της ικανότητας των δημόσιων ιδρυμάτων να ανταποκρίνονται στις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
• Ενισχύσει την ανταλλαγή γνώσεων/εμπειριών μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων, που είναι απαραίτητη για τις δραστηριότητες αναβάθμισης υψηλής ενεργειακής απόδοσης.
• Σχεδιάσει/εφαρμόσει βιώσιμες ενεργειακές πολιτικές σε υψηλά επίπεδα αποφάσεων, αναπτύσσοντας ένα ενιαίο στρατηγικό πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος και την ενεργειακή απόδοση μεταξύ των χωρών της Μεσογείου (Ευρωπαϊκών και μη).
Πληροφορίες για το έργο προσφέρονται στην ιστοσελίδα: http://www.enicbcmed.eu/projects/greenbuilding
BLUEfasma: “Empowering innovation capacity of SMEs, maritime clusters and networks in MED islands and coastal areas to support blue circular economy growth in fishing/aquaculture” (2019 - 2012), Interreg-MED Programme.
Το έργο BLUEfasma συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης μέσω του προγράμματος Interreg MED 2014 – 2020, στο πλαίσιο της τρίτης πρόσκλησης για modular έργα, στον Άξονα Προτεραιότητας 1.1.
Το έργο, που ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2019, ενσωματώνει και εφαρμόζει τις αρχές της κυκλικής οικονομίας στον βασικό τομέα της γαλάζιας ανάπτυξης (blue growth) την αλιεία/υδατοκαλλιέργεια, με κύριο στόχο να επωφεληθούν οι νησιωτικές/παράκτιες περιοχές της Μεσογείου μέσω ενός καινοτόμου τρόπου. Το εταιρικό σχήμα αντιμετωπίζει την διακρατική πρόκληση της συνεχιζόμενης εξάντλησης των φυσικών πόρων και τις μειωμένες επιδόσεις καινοτομίας της Μεσογείου σε θέματα κυκλικής οικονομίας στον τομέα της αλιείας/υδατοκαλλιέργειας.
Σκοπός του έργου είναι να ενισχύσει την ικανότητα καινοτομίας των ΜμΕ, των θαλάσσιων συμπλεγμάτων/δικτύων και των Δημόσιων Αρχών προκειμένου να ωθήσει την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας στις νησιωτικές/παράκτιες περιοχές της Μεσογείου. Η κυκλική οικονομία παρεμποδίζει την εξάντληση των πόρων οδηγώντας σε έξυπνες και βιώσιμες λύσεις ανάπτυξης, οι οποίες αποτελούν βασικό στοιχείο των περιοχών της Μεσογείου. Έως τώρα οι Δημόσιες Αρχές και οι ΜμΕ είναι επιφυλακτικοί στην υιοθέτηση πρακτικών κυκλικής οικονομίας, καθώς οι δημόσιοι φορείς τις θεωρούν δυσκίνητες και οι ΜμΕ ως μη-κερδοφόρες.
Η συνολική προσέγγιση του έργου BLUEfasma θα αλλάξει την τρέχουσα σκέψη σχετικά με την κυκλική οικονομία καθώς
• μεταφέρει αποτελέσματα άλλων έργων που εστίασαν στις αρχές της κυκλικής οικονομίας στον υπό μελέτη τομέα,
• εφαρμόζει ένα αναβαθμισμένο εργαλείο αυτο-αξιολόγησης της κυκλικής οικονομίας σε 11 περιοχές της Μεσογείου και σε 9 διαφορετικές χώρες,
• καταγράφει την ετοιμότητα και προθυμία των επιχειρήσεων να επενδύσουν στην Έρευνα και Καινοτομία,
• συστηματοποιεί τις ευκαιρίες χρηματοδότησης για γαλάζιες επενδύσεις κυκλικής οικονομίας,
• αγωνίζεται για την ενσωμάτωση των αρχών της κυκλικής οικονομίας στις πολιτικές των τοπικών Δημόσιων Αρχών.
Σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων του έργου αποτελεί η δημιουργία στοχευμένης μεθοδολογίας ανάπτυξης γαλάζιων ζωντανών εργαστηρίων και η υλοποίησή τους σε 11 περιοχές της Μεσογείου εξασφαλίζοντας έτσι την μεταφερσιμότητα και την αειφορία των αποτελεσμάτων του έργου.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο υπάρχουν στους ακόλουθες συνδέσμους:
https://bluefasma.interreg-med.eu/ και
http://bluefasma.upatras.gr/
- ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΟΥ ΣΤΑ ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
Από τo 2011 το Σπουδαστήριο καθιέρωσε Προπτυχιακό Αριστείο που απονέμεται σε έως 2 φοιτητές με βάση τον μέσο όρο επίδοσης στα μαθήματα των Μεταφορών και Κυκλοφορίας. Το Αριστείο περιλαμβάνει αντίστοιχο πιστοποιητικό, που μπορεί να χρησιμοποιείται στις αιτήσεις για μεταπτυχιακές σπουδές.
- ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΠΤΥΧΙΟΥ ITS ΣΤO ΓΝΩΣΤΙΚO ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝO ΕΥΦΥΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ (ΕΣΜ)
Από το 2010 καθιερώθηκε το Πτυχίο ITS που απονέμεται σε όσους παρακολουθούν την σειρά μαθημάτων στο αντικείμενο των ΕΣΜ, και το οποίο απευθύνεται κυρίως σε φοιτητές άλλων ειδικοτήτων καθώς και σε επαγγελματίες που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν αυτές τις γνώσεις στον ραγδαίως αναπτυσσόμενο αυτόν τομέα του διεθνούς επαγγελματικού χώρου.
Διευθυντής του Προγράμματος ITS είναι ο Καθηγητής Γεώργιος Στεφανίδης.
- ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ
Το Σπουδαστήριο είναι μέλος του Οργανισμού ITS HELLAS που αντιπροσωπεύει τον διεθνή οργανισμό συστημάτων ΕΣΜ στην Ελλάδα.
- ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΡΙΟΥ
Το προσωπικό αποτελείται από:
• 2 μέλη ΔΕΠ:
Καθηγητής Γεώργιος Στεφανίδης (τηλ. 2610-996593, fax: 2610-996565 email: yjste@upatras.gr)
Καθηγητής Ευάγγελος Ματσούκης (τηλ. 2610-997647, fax: 2610-996565 email: mats@upatras.gr και Emats.glyfada@tee.gr)
• 1 βοηθό καθηγητή, 5 υποψήφιους Διδάκτορες, 2 μεταπτυχιακούς φοιτητές και 2 ερευνητές.
Οι υποψήφιοι Διδάκτορες είναι οι Δήμητρα Χονδρογιάννη, Μαρίνα Κούτα, Κωνσταντίνα Μαρούση, Αθανάσιος Κουκουνάρης και Παναγιώτα-Γεωργία Σαράντη.
Διευθυντής και Οικονομικά Υπεύθυνος για το Σπουδαστήριο είναι ο Καθηγητής Γεώργιος Στεφανίδης.